โกโก้บ้านเราปลูกได้ แซมสวนดีมีตลาด

แหล่งกำเนิดโกโก้นั้น มาจากต้นโกโก้ (Cocoa tree) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า “Theobroma cacao” ซึ่งเป็นพืชพื้นเมืองของอเมริกาใต้ ต้นโกโก้สามารถปลูกได้ทั่วไปในเขตร้อน รวมถึงทางภาคใต้ของไทย ซึ่งมีความชื้นสูง และฝนตกชุก มีอยู่ 3 สายพันธุ์ ได้แก่ Forastero, Criollo และ Trinitario

ส่วนของต้นโกโก้ที่นำมาสกัดเป็นโกโก้ให้เรารับประทานนั้น คือ เมล็ดซึ่งอยู่ในผลโกโก้ โดยเมล็ดจะต้องถูกนำไปหมักให้มีกลิ่นหอม แล้วนำไปตากแห้งเพื่อให้ความชื้นลดลง จากนั้นจะถูกนำไปคั่ว จนได้สิ่งที่เรียกว่า “คาเคา นิบส์ (Cocoa nib)” ซึ่งเป็นเมล็ดสีน้ำตาลเข้ม มีกลิ่นหอม รสชาติขมเป็นเอกลักษณ์

เริ่มเอาโกโก้มาลงปลูกแซมสวนเมื่อปี 2538 ตอนนั้นเกษตรอำเภอเอาโกโก้พันธุ์ลูกผสมชุมพร 1 จากศูนย์วิจัยพืชสวนชุมพร มาส่งเสริมให้ปลูก ขายพันธุ์ให้ในราคาถูกต้นละ 3 บาท ผลผลิตเป็นที่น่าพอใจ ดีทั้งพืชประธานและพืชเสริมเพราะต้นโกโก้ช่วยทำให้ดินดี คอยเก็บรักษาความชุ่มชื้นให้ดิน”

นิตย์ ตั่นอนุพันธ์ หรือ โกเหนียว เกษตรกร อ.บางสะพาน จ.ประจวบคีรีขันธ์ เล่าถึงที่มาของการปลูกโกโก้ที่คนไทยส่วนใหญ่เคยกิน แต่ไม่ค่อยมีใครได้ปลูกกัน มาปลูกแซมในสารพัดสวนของตัวเอง

สวนปาล์ม 1 ไร่ ปาล์มน้ำมัน 20 ต้น แซมโกโก้ 54 ต้นมะพร้าว 1 ไร่ 16 ต้น แซมโกโก้ 84 ต้นสวนยาง 1 ไร่ 76 ต้น ลงโกโก้ 40 ต้น

“ดูแลง่าย ไม่ค่อยมีศัตรูพืชรบกวน ไม่ต้องตัดแต่งกิ่งมาก แค่ให้ปุ๋ยเคมีสูตรเสมอปีละ 2 ครั้ง ครั้งละ 1 กก.ต่อต้น อายุ 3 ปี เริ่มเก็บเกี่ยวได้ และให้ผลผลิตต่อเนื่องทุกๆ 15 วัน ไปตลอดอายุขัยประมาณ 50 ปี ยิ่งถ้ามีระบบน้ำในฤดูแล้ง ผลผลิตจะเพิ่มขึ้น”

ผลโกโก้สุก ใน 1 ผลจะมี 40 เมล็ด ควักเอาเมล็ดใส่ถุงพลาสติกมัดปากไว้ หมักทิ้งไว้ 1 สัปดาห์ เพราะถ้าไม่หมักกลิ่นจะไม่หอม รอจนเมล็ดโกโก้เป็นสีน้ำตาล นำไปตากให้แห้งรอการขาย

เปลือกโกโก้ มีไฟเบอร์และมีน้ำมาก ใช้เป็นอาหารสัตว์ได้ และถ้าตากแห้งมีสีดำสนิทใช้เป็นเชื้อไฟชั้นดี ให้พลังงานความร้อนสูงแทนถ่านได้เลย

โกโก้มีสรรพคุณดีๆ หลายอย่าง เช่น มีสารต้านอนุมูลอิสระทำให้เซลล์ในร่างกายไม่ถูกทำลาย กระตุ้นระบบไหลเวียนเลือด ลดความเครียด เริ่มความรู้สึกสดชื่น ช่วยขับปัสสาวะ บรรเทาอาการโรคหอบหืด

สำหรับราคาโกโก้จะนิ่งตลอดทั้งปี ไม่แกว่งไปมาเหมือนยางพารา หรือปาล์มน้ำมัน ตลาดมีความต้องการสูง เพราะสามารถป้อนเข้าสู่ภาคอุตสาหกรรมได้มากมาย

ทั้งบริโภคเป็นอาหาร ทำเป็นช็อกโกแลต โอวัลติน ไมโล และยังใช้ผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ เครื่องสำอาง มีบริษัทเอกชนรับซื้อเมล็ดตากแห้งในราคา กก.ละ 50 บาท เพื่อส่งออกไปยังญี่ปุ่น ฝรั่งเศส เยอรมนี และฟิลิปปินส์

จากการทดลองปลูกมาหลายแบบ โก-เหนียว บอกว่า เป็นพืชที่เหมาะกับการปลูกแซมมาก เพราะชอบอยู่ในร่มเงา นำไปปลูกเดี่ยวๆ กลางแจ้งมักจะตาย ตอนนี้เพื่อให้ได้ผลผลิตสูงตามความต้องการของตลาด กำลังทดลองปลูกโกโก้ 1 ไร่ 155 ต้น โดยมีต้นมะพร้าวเป็นรั้วกำแพงช่วยพรางแสง ว่าจะให้ผลผลิตดีแค่ไหน

ถ้าไปรอด โกโก้ 1 ไร่ จะทำรายได้ประมาณ 62,000 บาทต่อปี ต้นทุนการปลูก การเก็บเกี่ยว รวมกอง ควักเมล็ด ใส่ถุงหมัก ฯลฯ เป็นเงิน 15,500 บาท หักกลบลบหนี้แล้วยังเหลือกำไรไร่ละ 46,500 บาท ดีกว่าปลูกพืชหลายชนิด ที่บ้านเรานิยมปลูกกันมา สนใจปรึกษา โกเหนียว ได้ที่ 06-1674-3317